Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Անհրաժեշտ է կատարելագործել մարդու իրավունքների պաշտպանության սահմանադրաիրավական երաշխիքները

Մի խումբ հասարակական կազմակերպություններ և անհատներ հանդես են եկել ՀՀ Սահմանադրությամբ ամրագրված մարդու իրավունքների և ազատությունների պաշտպանության երաշխիքների կատարելագործման վերաբերյալ հայտարարությամբ։

2022թ., օգոստոսի 9

Սույն հայտարարությունը հասցեագրված է Սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական հանձնաժողովին, Սահմանադրական բարեփոխումների խորհրդին, ՀՀ արդարադատության նախարարությանը, ՀՀ վարչապետին։

 

Հիմք ընդունելով ՀՀ Վարչապետի 27 հունվարի 2022 թվականի թիվ 111-Ա որոշումը, ներքոստորոգրյալ հասարակական կազմակերպությունները և անհատները Սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական հանձնաժողովին և Սահմանադրական բարեփոխումների խորհրդին առաջարկում են սահմանադրական բարեփոխումների հայեցակարգի նախագծում և դրա հիման վրա մշակվելիք Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության փոփոխությունների նախագծում ներառել մարդու իրավունքների և ազատությունների պաշտպանության սահմանադրաիրավական երաշխիքների կատարելագործման հրամայականից բխող մի շարք առաջարկներ և համապատասխան դրույթներ, մասնավորապես՝

 

  • Վերացնել Սահմանադրության 2-րդ և 3-րդ գլուխների տարանջատումը և ըստ այդմ՝
  • վերականգնել սահմանադրական ամրագրում ստացած բոլոր տնտեսական, սոցիալական ու մշակութային իրավունքները (բժշկական սպասարկման և բուժօգնության, առողջ շրջակա միջավայրի, առողջ և անվտանգ աշխատանքային պայմանների, հանգստի, աշխատանքի նվազագույն վարձատրու‑ թյան, պատշաճ կենսամակարդակի, սոցիալական ապահովության, մշակութային կյանքին մասնակցելու, գիտական նվաճումներից օգտվելու․․․) որպես անմիջական գործող, հիմնական իրավունքներ,
  • վերականգնել անհատների և Մարդու իրավունքների պաշտպանի իրավունքը՝ Սահմանադրական դատարանի առջև բարձրացնելու վերոնշյալ իրավունքների սահմանադրաիրավական բովանդակությանը նորմատիվ իրավական ակտերի դրույթների համապատասխանության հարցը (սահմանադրականության վիճարկելիությունը)։

 

  • Վերականգնել և/կամ կատարելագործել Սահմանադրության 2-րդ և 3-րդ գլուխներում տեղ գտած տնտեսական, սոցիալական և մշակութային, ինչպես նաև շրջակա միջավայրի պաշտպանության մի շարք իրավունքների, մասնավորապես՝
  • առողջության իրավունքի,
  • աշխատանքային իրավունքների,
  • սոցիալական ապահովության իրավունքի,
  • բավարար կենսամակարդակի իրավունքի,
  • կրթության իրավունքի,
  • մշակութային կյանքին մասնակցելու և գիտական նվաճումներից օգտվելու իրավունքների,
  • առողջ շրջակա միջավայրում ապրելու իրավունքի,
  • բնապահպանական տեղեկատվության հասանելիության իրավունքի պաշտպանության սահմանադրական երաշխիքները,
  • ամրագրել պետության կողմից առողջ, անվտանգ շրջակա միջավայրի պաշտպանության պարտավորությունը,
  • որպես սեփականության իրավունքի սահմանափակման հիմք ամրագրել նաև շրջակա միջավայրի պաշտպանությունը։

 

  • Վերանայել Սահմանադրության 2-րդ, 3-րդ գլուխներում և հարակից հոդվածներում ամրագրված մարդու իրավունքների մի շարք երաշխիքներ, մասնավորապես՝
  • կատարելագործել երեխայի իրավունքների, անձնական տվյալների պաշտպանության իրավունքի, ազատ արտահայտվելու իրավունքի, պաշտպանության սահմանադրաիրավական երաշխիքները,
  • ամրագրել փաստացի հավասարության ապահովման սահմանադրաիրավական երաշխիքը, հաշմանդամության իրավունքահենք մոտեցման սահմանադրաիրավական ուղենիշը,
  • վերացնել և բացառել անգործունակության ինստիտուտի սահմանադրական հիմքերը և սահմանադրության տեքստում օգտագործվող խտրական եզրույթները,
  • ապահովել դատապարտված և պատիժը կրող քաղաքացիների ընտրելու իրավունքի սահմանդրական հիմքերը,
  • վերանայել և հստակեցնել մարդու իրավունքների և ազատությունների սահմանափակումների սահմանադրական հիմքերը և հիմնական իրավունքների և ազատությունների վերաբերյալ դրույթները մեկնաբանող սուբյեկտների շրջանակը:

 

Սույն հայտարարության շրջանակում տեղ գտած առաջարկները, դրանց հետազոտական, փաստարկային հիմքն ու հիմնավորումները մանրամասն ներկայացված են «Մարդու իրավունքների հետազոտությունների կենտրոն» ՀԿ-ի կողմից 2021 թվականին իրականացրած՝ «Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությամբ ամրագրված մարդու իրավունքների և ազատությունների երաշխիքների վերանայում և կատարելագործում» վերտառությամբ հետազոտության շրջանակում։

  • «Մարդու իրավունքների հետազոտությունների կենտրոն» ՀԿ
  • «Փինք» իրավապաշտպան ՀԿ
  • «Կանանց ռեսուրսային կենտրոն» ՀԿ
  • «Էկոլոգիական իրավունք» ՀԿ
  • «ՕքսԵՋեն» հիմնադրամ
  • «Մարդու իրավունքների եզդիական կենտրոն» իրավապաշտպան ՀԿ
  • «Նոր սերունդ» մարդասիրական ՀԿ
  • Ընդդեմ կանանց նկատմամբ բռնության կոալիցիա
  • Երևանի պետական համալսարանի իրավագիտության ֆակուլտետի Էկոլոգիական իրավունքի գիտաուսումնական կենտրոն
  • «Առաքելություն Հայաստան» բարեգործական հասարակական կազմակերպություն
  • «Իրավական նախաձեռնությունների կենտրոն» ՀԿ
  • «Իրավունքի զարգացման կենտրոն» ՀԿ
  • «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների օրակարգ» ՀԿ
  • «Հանուն հավասար իրավունքների» կրթական կենտրոն ՀԿ
  • «Իրավունքի Կողմ» իրավապաշտպան ՀԿ
  • «Խտրականության դեմ պայքարի և հանուն հավասարության» Կոալիցիա
  • Երեխաների պաշտպանության ցանց
  • «Մարդու իրավունքների տուն Երևան» իրավապաշտպան ՀԿ
  • Բաց հասարակության հիմնադրամներ – Հայաստան
  • «Խաղաղության երկխոսություն» ՀԿ
  • Հելսինկյան ասոցիացիա իրավապաշտպան ՀԿ
  • «Հանրային քաղաքականության ինստիտուտ» ՀԿ
  • «Կանաչ Հայաստան» բնապահպանական կրթական ՀԿ
  • «Քաղաքական երկխոսություն» ՀԿ
  • «Հայ առաջադեմ երիտասարդություն» ՀԿ
  • «Սոցիալական արդարություն» ՀԿ
  • «Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների» ՀԿ
  • Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամ
  • Նարինե Ալեքսանյան, սահմանադրագետ, ի․գ․թ, դոցենտ
  • Նվարդ Փիլիպոսյան, իրավաբան
  • Սոֆյա Մանուկյան, բնապահպան-իրավապաշտպան
  • Նազելի Վարդանյան, իրավաբան, Իրավունքի ազգային կենտրոնի տնօրեն
  • Մարիա Աբրահամյան, անցումային արդարադատության ու մարդու իրավունքների պաշտպանության ոլորտի մասնագետ
  • Նարինե Սոլոմոնյան, ի․գ․թ

the Kick-ass Multipurpose WordPress Theme

© 2025 Kicker. All Rights Reserved.

Sign Up to Our Newsletter

Be the first to know the latest updates

Whoops, you're not connected to Mailchimp. You need to enter a valid Mailchimp API key.