«Քրեակատարողական և պրոբացիայի համակարգում COVID-19 համավարակին գենդերազգայուն արձագանք․ քաղաքականության մշակման առաջարկությունը» նմանատիպ փաստաթուղթ մշակելու առաջին փորձն է Հայաստանում։ Նպատակն է նպաստել քրեակատարողական և պրոբացիայի համակարգում համավարակներին գենդերազգայուն արձագանքի մեխանիզմների մշակմանը և ներդրմանը։
Այդ համատեքստում ուսումնասիրել ենք քրեակատարողական և պրոբացիայի համակարգում կորոնավիրուսային հիվանդության կանխարգելմանն առնչվող միջազգային և ներպետական փաստաթղթերը՝ գենդերազգայուն լինելու տեսանկյունից, իրականացրել ենք բացահայտված հիմնախնդիրների լուծմանն ուղղված շահերի պաշտպանություն և հանրային իրազեկում:
Փաստաթղթի մշակման ընթացքում բացահայտված հիմնախնդիրների հանրայնացման և ջատագովության համար կազմակերպել ենք 4 մեդիա քննարկում և 1 ամփոփիչ կոնֆերանս, որոնք նպաստել են, որպեսզի պատասխանատու պաշտոնյաները դիրքորոշում արտահայտեն բացահայտված հիմնախնդիրների վերաբերյալ և պարտավորություն ստանձնեն դրանց կարգավորման ուղղությամբ: Կալանավորված և դատապարտված կանանց խնդիրների շուրջ հանրության իրազեկվածությունը և զգայունությունը բարձրացնելու նպատակով պատրաստել ենք 2 տեսաֆիլմ։
Փաստաթղթում շեշտադրվում է, որ քրեակատարողական և պրոբացիայի համակարգում համավարակի դեմ պայքարն արդյունավետ դարձնելու համար անհրաժեշտ է․
- Գենդերազգայուն մոտեցում ցուցաբերել կանանց իրավունքների ապահովմանն ինչպես քրեակատարողական հիմնարկում, այնպես էլ Պրոբացիայի ծառայությունում:
- Նպաստել, որպեսզի առողջապահական և սոցիալ-հոգեբանական ծառայությունները հասանելի
և մատչելի լինեն նրանց համար։ - Այլընտրանքային խափանման միջոցների և պատիժների կիրառման, ինչպես նաև կալանքից և
պատժից ազատման մեխանիզմների կիրառման ժամանակ կարևորել կանանց ներհատուկ
կարիքները:
Քրեակատարողական և պրոբացիայի ոլորտի 2024-2026 թվականների ռազմավարությամբ նախատեսվում է, որ 2025 թվականի 2-րդ կիսամյակում յուրաքանչյուր քրեակատարողական հիմնարկ պետք է մշակի արտակարգ իրավիճակների անհատական ծրագրեր: Կարծում ենք, որ նմանատիպ ծրագիր պետք է մշակվի նաև Պրոբացիայի ծառայության համար։ Լիահույս ենք, որ փաստաթուղթն օգտակար կլինի այդ ծրագրերի մշակման հարցում և կնպաստի, որպեսզի կանանց ներհատուկ կարիքները և խոցելիությունը հնարավորինս նկատի առնվեն։
Փաստաթուղթը մշակվել է Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ, Նիդեռլանդների Հելսինկյան կոմիտեի «COVID-19 Համերաշխության ծրագիր 2020-2022» ծրագրի շրջանակում «Իրավական նախաձեռնությունների կենտրոն» հասարակական կազմակերպության կողմից իրականացվող «Ջատագովելով բանտերում և պրոբացիայի ծառայությունում COVID-19 համավարակին գենդերազգայուն արձագանքի
մեխանիզմների մշակման և ներդրման կարևորությունը» ծրագրի շրջանակներում։
